ERVEN in HELDEN


door Jacques Rutten.                                                            

tekst in blauw geeft links aan naar onderliggende bladzijden


 

 

 
Voorwoord
 
"ERVEN IN HELDEN" bevat teksten die betrekking hebben op het vererven van goederen in Helden, in de periode van 1630 tot 1798. Ze komen bijna allemaal uit het archief van de Schepenbank Helden, uit het gedeelte dat zich in het RAL bevindt. Twee documenten zijn afkomstig uit het archief van de parochie van Sint Lambertus, dat bewaard wordt in de pastorie te Helden-Dorp.
 
Ik heb de teksten ingedeeld in twee series. De eerste serie omvat documenten die zijn opgesteld in opdracht van de erflaters. Ze zijn er allemaal op gericht om een andere verdeling te hebben dan die van de regeling bij versterf, ofwel om onenigheid tussen de erfgenamen te voorkomen. Deze aktes hebben allemaal een nauwe band met het erfrecht zoals het in het "Gelderse Land- en Stadsrecht" is beschreven. U vindt in deze serie testamenten, huwelijksvoorwaarden, donaties en eenkindmakingen. Vaak is precies aanwijsbaar welk onderdeel van de wettelijke regeling bij versterf men wil uitsluiten. (zie ook de tekst "Heldense testamenten")
Naast dit soort actes, die per definitie geëigend zijn om erfenissen te regelen, vindt men ook accoorden en zelfs transporten. Soms is de uitwerking van deze actes dezelfde als die van een testament of van een donatie. Aktes waarvoor dit me duidelijk lijkt, heb ik in "Erven in Helden" opgenomen.
 
De tweede serie omvat actes die zijn opgesteld ten behoeve van de erfgenamen. Het betreft b.v. boedelscheidingen, accoorden of actes van arbitrage. Ze hebben niet echt betrekking op het erfrecht, maar hebben bijna altijd tot doel te komen tot een eerlijke verdeling van de nalatenschap.
 
Natuurlijk zijn er ook heel wat processen gevoerd over erfenissen. Soms zijn ze volledig bewaard, vooral als men ter hoofdvaart ging. In dat geval werden alle stukken gekopieerd om naar Roermond, of later naar Gelder, gebracht te worden.
Deze processen zijn dermate uitgebreid dat het weinig zin heeft ze volledig te transscriberen. Ik neem samenvattingen ervan op in een nog te vormen derde serie.